Parton fundacji

Bernardo Morando – patron Fundacji – jest w Zamościu symbolem, chociaż ponad 400 lat temu żył człowiek o takim imieniu i nazwisku. Dzięki jego współpracy z hetmanem Janem Zamoyskim powstało „idealne” miasto Zamość.

Fundacja imieniem Bernardo Morando próbuje naśladować ten rodzaj współpracy i w XXI wieku nadaje jej nowe znaczenie. Nie znamy wizerunku Bernardo Morando, więc tym łatwiej wyobrazić sobie, że każdy z nas staje się Morando i buduje – w różnej formie, z rożnych „cegieł” – nowe, nasze miasto idealne.

Bernardo Morando był włoskim architektem i przedsiębiorcą, również rajcą i burmistrzem. Projektował budynki (we Lwowie, Zamek Królewski w Warszawie), całe miasta (Zamość, Szarogród, Tomaszów) organizował giełdę towarową (Zamość), produkował cegły (Warszawa, Zamość), kierował ekipami muratorów (Zamość), projektował scenografie (do spektakli Jana Kochanowskiego). Prof. Jerzy Kowalczyk twierdzi (patrz wypowiedź z maja 2013 r.), że Morando pochodził z włoskiej Padwy.
Większość swojego zawodowego życia, od lat 70-tych XVI wieku do końca XVI wieku, działał w Warszawie, Lwowie i Zamościu. Współpracował z hetmanem Janem Zamoyskim i to właśnie dzięki ich kilkunastoletnim, wspólnym działaniom powstało prywatne miasto Zamość. Morando zmarł prawdopodobnie w 1600 roku pozostawiając „żywe dzieło” – miasto idealne, zaplanowane wg renesansowego, włoskiego wzorca, morando_autografprzeniesionego w środkowoeuropejskie realia oraz oczekiwań i wyobrażeń fundatora „città ideale”- Jana Zamoyskiego. Zachowała się korespondencja Morando z Zamoyskim i autograf architekta złożony, między innymi, na kontrakcie na projekt i budowę Zamościa. Zachowały się oczywiście do dzisiaj budynki, które projektował i których budowę nadzorował: zamojskie bramy, kamienice, budynek Akademii Zamojskiej, pałac rodu Zamoyskich, ratusz, katedrę.

………………………..

Zamosc is an „ideal” planned city, founded in 1580 by Jan Zamoyski, the first ordynat (duke), and designed by the Italian architect Bernardo Morando, a native of Padua (or Venetia), who employed Renaissance town planning principles, which used the human body (Vitruvian Man) as a metaphor for layout. Francesco di Giorgio in
Trattati di architettura: ‚Man, called a little world, contains in himself all the general perfections of the whole world’. Zamoyski attended the University of Padua, where he studied law and earned a doctorate.
Zamoyski and Morando planned the 24-hectare city to house aprox. 3,000 residents. In addition to his interest in town planning, Zamoyski was active in politics, the military, and academics. He established a university in Zamosc, the third oldest in Poland.